Het is weer die tijd; die tijd van overconsumptie, maar ook die van bezinning en reflectie. Van goede voornemens voor het nieuwe jaar.

Misschien neem je jezelf wel voor om oude gebruiken opnieuw op te pakken in 2021. Misschien is het wel een goed voornemen om nu geen goede voornemens te maken. Het is tenslotte bewezen dat je meer kans van slagen hebt als je er in augustus mee start.

Geen voornemen hebben is overigens moeilijker dan gedacht. (81% had vorig jaar een goed voornemen). Deze traditie is vierduizend jaar geleden al gestart door de Babyloniërs om de goden ook in het nieuwe jaar te behagen. En als er één ding lastiger is dan goede voornemens goed vol te houden is het wel om oude gebruiken af te leren. zie daarover de blog over de aflerende organisatie.

Geen voornemen kan dus een goede keuze zijn. Zo lang het niet ten koste gaat van je persoonlijke ambities. Dat zou jammer zijn. En de meeste voornemens die we maken gaan over een gezonde investering in onszelf, meer sporten bijv. of juist meer rusten.

Dus: Waar sta jij nu, op dit moment? Misschien heb je nog geen keuze gemaakt, misschien ervaar je wel een probleem maar zie je geen oplossing en sta je op een keuzekruispunt?

Bijna iedereen staat dagelijks wel op zo’n punt, misschien zonder het zelf te weten. Een punt om te beslissen hoe je omgaat met iets wat niet welkom is, een probleem.   Op het keuzekruispunt kun je vier wegen bewandelen. Drie ervan leiden – al kost het soms moeite – uiteindelijk naar geluk. De vierde weg helaas niet. Toch kiezen veel mensen nou juist die ene. Waarom? Omdat ze vaak niet ervaren dat er een keuze is.

Maar hoe zien die keuzes er dan uit?

1.      Aanpakken! Meestal begin je met kijken of je probleem X kunt wegnemen, veranderen, oplossen of tegenhouden. Dit is de weg waarin je eigen invloed gebruikt, in actie komt en X tegemoet treedt. Je veegt de vlek van je jas. Je hebt een gesprek met je buurman over het nachtelijk lawaai. Of je wordt lid van de Ondernemingsraad. Deze weg kost energie, vraagt soms creativiteit en doorzettingsvermogen, afhankelijk van hoe omvangrijk en stug X is, maar met de nodige proactiviteit kun je ver komen op deze route.

2.      Accepteren! Hoewel de eerste optie niet altijd mogelijk is, wil dat niet zeggen dat je ongelukkig moet blijven. Je kunt X ook accepteren en loslaten. Dit klinkt wellicht te makkelijk, maar het is wel degelijk een weg naar geluk. Je besluit je over het lawaai van de buurman heen te zetten. Tenslotte mag je al zijn gereedschap lenen, en je hebt ook vaak plezier samen. Als je te maken hebt met groot verlies, is de tweede weg zelfs de meest effectieve. Tegenhouden of veranderen van X kan dan niet meer. Maar je kunt wel jezelf veranderen. Deze weg kost tijd, maar als het je lukt om X te accepteren is dat een bevrijding. En wie weet, kun je je op den duur zelfs met X verzoenen, en het omarmen. Dat scheelt behoorlijk wat stress en pijn.

3.      Afscheid nemen!  Oei, nu wordt   het spannender. “Hoezo vertrekken? Weggaan? Ja maar, ik heb een hypotheek! Ik krijg niet zomaar een nieuwe baan!” Een aantal mensen wordt alleen al bij het horen van deze optie onrustig. Begrijpelijk, want het is nogal wat. Een restaurant kun je verlaten als het eten je niet zint (en zelfs dat doen veel mensen niet!). Maar je baan opzeggen. Je partner verlaten. Dat is toch geen realistische keuze? Hier ontstaat het echte gesprek. Want ja: het is wel degelijk jouw keuze. Een keuze die moed vereist, dat wel. Want jij kiest ook voor de situatie waarin je nu zit. Voor deze baas, voor de dagelijkse sleur. Als je het niet verandert, niet accepteert of niet de rug toekeert, dan kies je – waarschijnlijk – de vierde weg.

4.      Ga klagen!  Begin met je te irriteren. Erger je aan de beslissingen van je collega, aan de trompet van je buurman. Wees verontwaardigd over het onrecht dat je ziet. Neem het ook persoonlijk. Deel dit met anderen en herhaal het regelmatig, tot je de aandacht hebt. Leg uit dat de eerste optie – veranderen – niet mogelijk is, omdat er toch niet naar je wordt geluisterd. Omdat er oneerlijke spelletjes gespeeld worden. Leg de vinger op de zere plek, op het ego van je baas en op het onbenullige beleid van overheden. Je zult zien dat je gelijk hebt. Je laat X niet los, want het stoort je te veel. Je verlaat het niet, want je hebt toch geen keuze? Je kunt toch niet zomaar weglopen? Je kiest dus het onvermijdelijke... je ziet geen andere weg dan klagen. Je wordt een murwsmurf.